Русский язык

Слабые и пожилые люди как никогда нуждаются в нашей пддержке и помощи! Они чаще всего нуждаются в душевной теплоте, в физической помощи, не говоря и не прося нас об этом. Мы должны задуматься о душевной заботе к пожилым людям, о сострадании и понимании их долгой и тяжелой жизни. Чтобы сделать пожилого человека счастливым, достаточно просто поговорить с ним по душам, проявить заботу, поинтересоваться самочувствием. Ведь ничто не может быть дороже для них, чем любовь и ощущение полезности людей. Мы часто уделяем много времени нашим друзьям, работе, забыв про самых родных, бабушек, дедушек. Считая, что дела важнее, мы каждый раз откладываем поездку домой к больной старушке. И когда осознаем возможность потери, бывает уже поздно, стыдно и больно за свою невнимательность и равнодушие к самому близкому человеку. Так давайте будем чуточку внимательнее, проявлять отзывчивость и внимание к пожилым людям. Дарить тепло и заботу, показывая их важность и нужность в этом мире!

Քերականություն

Վարժություն 1։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել է ձայնավորի հնչյունափոխություն։

Միջնապատ-

միություն-

գինեգործ-

կիսալուսին- կես 

թիավարել-

վիպասան- վեպ

շինարարություն- շեն

հիվանդասենյակ- 

գիրանալ- գեր

գիտուն- 

վիրահատել- վերք

վիճահարույց-վեճ

գիսավոր- գես

հիանալի-

լիություն- 

զինագործ- զենք

սիրավեպ- սեր

դիմաքանդակ- դեմք

կինոթատրոն-

Վարժություն 2։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ի ձայնավորի հնչյունափոխություն։

Հնադարյան-հին

տնական-

ջրավազան- 

ընչաքաղց-ինչք

 ըղձական- իղձ

ընկուզենի-

ազնվական- ազնիվ

գնորդ- գին

վեհապանծ-

մտաբերել-միտք

լեռնագործ-

հիմնադիր-

լրագրեր- լրագիր

աղավնյակ-աղավնի

վիրակապ-

քմային- քիմք

գարեհաց-

 ճգնել-ճիգ

 թրթիռ-

 գունագեղ-

 միջանկյալ-

նշաձև-

 գրակալ- գիր

թխամորթ-

կրաման- կիր

նմանատիպ-

սրտակից-սիրտ

Վարժություն 3։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ու ձայնավորի հնչյունափոխություն։

Բրդոտ- բուրդ

կարմրախայտ-  

բվեճ-բու

թմբեր- թումբ

 ըմպանակ- ումպ

գնացուցակ- 

ջրամբար-ջուր

նշանագրություն-

տնական-տուն

գթալ-գութ

ժողովրդական-ժողովուրդ

խճուղի-

խմբակային-խումբ

մրգահյութ-

խնկարկել-խունկ

 տրտնջալ-տրտունջ

ոսկեգույն-

սրել-սուր

գրականություն-

աշխարհագրական-

լրաբեր-լուր

ցորենահատ-

առվակ-առու

մթնել-մութ

 դյուրահալ-

հնձել-հունձ

Վարժություն 4։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ը ձայնավորի հնչյունափոխություն։

Տնակ-ը

մանկական-

 ծանրամարտ-

մանրադրամ-ը

մտադրություն-ը

մեղրահաց-

կիսակառույց- 

փոքրություն-

լրատվական-ը

 քաղցրահամ-

սանրել- 

ընձուղտ-

եզրաշերտ-

լիտրաչափ,-

գլխաշոր-ը

ցուցափեղկ-

վագրաձի-

լուսավորություն-

դստրիկ-ը

կպրագույն-ը

 լայնություն-

 բարձրություն-

ծաղկաման-

մետրանոց-

ծաղրանկար- ը

սրամիտ- ը

ժանրային-

Վարժություն 5։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել երկհնչյունի հնչյունափոխություն։

Բուսական- ույ

հրեղեն-

աստղանիշ- 

գուրծունեություն-

ձնծաղիկ-յու

նվիրատվություն- 

ալրաղաց-յու 

անկյունաչափ-

 բնավեր-ույ

 գունատ-ույ 

ձկնաբուծարան- ույ

դռնակ-

 եղջերափող- յու

 միութենական-յու

 մանկական-

 սառցարան-ույ 

մրցավազք-ույ

մատենագիր- յա

բուրավետ-ույ

 հրակայուն-

 մշակութային-ույ

տարեվերջ-

 արնանման- յու

առօրեական- յա

 այգեպան- 

 մթերային-

զգուշություն-ույ

ՏՅԱՐՆԸՆԴԱՌԱՋ ԿԱՄ ՏՐԸՆԴԵԶ

Տոնը նշվում է փետրվարի 14-ին, երբ դեռ ձմեռ է և սարերում ձյուն է նստած: Համընկնում է կաթոլիկ սբ.Վալենտինի տոնի հետ:
Տրնդեզ տոնն ավանդույթի շարունակման օրինակ է: Նախկինում այն հեթանոսական, կրակապաշտական տոն է եղել և քրիստոնեացվել է Հայ առաքելական եկեղեցու կողմից:
Տրնդեզը Հայաստանում նշում են արդեն մի քանի հազար տարի: Մի ավանդության համաձայն, ի սկզբանե այն նվիրված է եղել Տիրին` գրչության, դպրության, իմաստության, գիտելիքի, արվեստի հովանավոր աստծուն: Ընդունված է կարծել, որ տոնի անվանումը թարգմանվում էր` «խոտի դեզ վառել Տիրի պատվին»: Որոշ մասնագետներ կարծում են, որ Տրնդեզ բառը նշանակում է դիզված կրակ: Հեթանոսական մի այլ  ավանդությամբ տոնը խորհրդանշել է Վահագն աստծու ծնունդը, երբ երկունքը տևել է քառասուն օր: Վահագնի ծնունդը տեղի է ունեցել բոցերի մեջ, որոնցից քուրմը կրակ է վերցրել եւ հեթանոս համայնքի համար խարույկ վառել: Խարույկի շուրջ հեթանոսների տոնակատարության ժամանակ նորահարսները թռչում են կրակի վրայով՝ Վահագնի նման արու զավակներ ծնելու ունակություն ձեռք բերելու ակնկալիքով: Մեկ այլ վարկածով՝ տոնը նվիրված է եղել Միհր աստծուն եւ կապված է կրակի պաշտամունքի հետ: Տոնի նպատակն է եղել կրակի միջոցով ազդել սառնամանիքների վրա եւ հմայական ճանապարհով ուժեղացնել արեւի ջերմությունը:
Հայաստանում քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելուց հետո տոնի անունը փոփոխություններ է կրել, «Տեարնընդառաջ»-ը թարգմանվում է` առաջ գնալ, հանդիպել Տիրոջը:

Տոնը նշում է Աստծո հետ հանդիպման հանդիսավոր ժամը: Երբ Հովսեփը և Մարիամը քառասնօրյա Հիսուսին տարան տաճար` Տիրոջը նվիրելու: Այնտեղ էր Սիմոն անունով մեկը, որին խոստացվել էր մահ չունենալ, մինչ Օծյալ Փրկչի գալը: Նա ընդառաջ եկավ և գրկեց ու օրհնեց մանուկ Հիսուսին:
Տոնը նշվում է փետրվարի 14-ին (հունվարի 6+40օր): Կատարվում են Գարնան Հրավերքի արարողություններ: Պատանի տղաներն ու աղջիկները նախօրոք պատրաստում են փայտ և վառելիք: Ամենամեծ խարույկը վառվում է նախօրեին եկեղեցու բակում: Այդ խարույկից տղաները կրակ են տանում իրենց բակերում խարույկ վառելու համար: Այնպես, ինչպես պայթում են առաջին բողբոջները և առաջին ծիլերը դուրս են գալիս հողից, բռնկվող կրակը բարձրանում է երկինք:
Արարողության իմաստը ապագա բերքին ճանապարհ հարթելն է: Որպեսզի դաշտերում ցորենն առատ լինի, այգիները պտղառատ լինեն, որպեսզի տնային կենդանիներն ու թռչունները շատ ձագեր ունենան: Տղաներն ու աղջիկները փայտ են գցում խարույկին և իրենց բարի մտքերը հաստատելու համար, թռչում են կրակի վրայով: Երիտասարդ հարսները թռչում են կրակի վրայով, որպեսզի տարին հաջող լինի և ծնվեն երեխաներ: Սա փորձություն է ոչ միայն համարձակների, այլ նաև մաքուրների և բարի սիրտ ունեցողների համար: Խարույկի վրայից չի հաջողվում թռչել նրանց, ում սիրտը բարի չի, իսկ մտքերը կեղտոտ են: Խարույկի մեջ են նետվում ամեն տեսակի անպետք իրեր և ամենազոր կրակը մաքրում է մարդկանց տները անպիտան իրերից, ոչնչացնում է օձերին և կարիճներին, ամոքում է կարիքավորներին, տաքացնում և ապաքինում հիվանդներին: Իսկ երեկոյան, արդեն մարող կրակի շուրջ պարում և զանազան խաղեր են խաղում տղաներն ու աղջիկները:
Տրընդեզի խարույկի մոխիրը թափում էին տան չորս անկյուններում, որ օջախը ‹‹բարաքյաթով›› լինի: Մոխիրը կարող էին լցնել կճուճների վրա, որ դրանք միշտ առատ լինեն, հավաբներում, որ հավերը ձու ածեն, գոմերում, որ անասունները չհիվանդանան: Մոխիրը շաղ էին տալիս արտերում, տանում էին այգի ու թաղում հողում, որ ծառերը պտղատու լինեն:
Այս տոնն այսօր էլ նշվում է մեծ շուքով, շարունակում է ապրել ի շնորհիվ հայի ազգայինը պահպանելու բնազդի, ընտանիքի և հավատի նկատմամբ հատուկ ակնածանքի և վերաբերմունքի: Պատահական չէ, որ բարեկամներն ու մտերիմները հավաքվում են նորապսակների տանը, ընծաներ են պարգևում և նվերներ, որոնք երիտասարդ զույգերը պետք է օգտագործեն համատեղ կյանքում:
Երջանիկ կհամարվի այն ճանապարհորդը կամ հնագույն երկրի այն հյուրը, ով իր այցելության համար կընտրի տարվա հենց այս ժամանակը: Եթե Դուք կտեսնեք բակերում այրվող խարույկներ և շուրջպար բռնած մարդկանց, իսկ կենտրոնում երիտասարդ զույգի, ապա կարող եք համարձակ մոտենալ: Տյարնընդառաջը հյուրաշատ տոն է, այստեղ ուրախ են ամեն եկողի համար: Հարազատներն ու բարեկամները շուրջպար են բռնում, երիտասարդներին առնելով շրջանի մեջ, ի նշան իրենց նվիրվածության ու հավատարմության: Իսկ երբ զույգի վրա հացահատիկի տարբեր տեսակներից «անձրև» կթափվի, մի զարմացեք: Սկեսուրն է այդ կերպ իր նորապսակներին առատ կյանք մաղթում:
Արարողության գագաթնակետը խարույկի վրայով երիտասարդների թռչելն է, և հաջողության նշան է, եթե հարսի կամ փեսայի զգեստին կրակ կպչի: Դա նշանակում է, որ բոլոր չար աչքերն ու մտքերը այրվեցին զգեստի հետ մեկտեղ:
Նրանցից հետո խարույկի վրայով թռչում են բոլորը: Եվ այդպիսով Դուք ոչ միայն ականատեսն եք դառնում, այլ նաև հնագույն արարողության մասնակիցը:
Կարդացեք նաև